Yakıt
Yakıt, fiziksel ve kimyasal yapısında bir değişim meydana geldiğinde ısı enerjisi açığa çıkaran her türlü maddenin genel adı.
Yakıtlar içerdikleri enerjiyi yakmak gibi kimyasal anlamda ya da nükleer füzyon gibi nükleer anlamda serbest bırakırlar. Yakıtların en önemli özelliklerinden biri enerji üretebilmeleri için depolanabilmeleri ve sadece gerektiğinde bir iş üretebilmek için gerekli olan enerjinin üretimi için kullanılabilmeleridir.
Yakıtların esas maddesini organik karbon teşkil eder. Isı, bu organik karbonun oksijen ile reaksiyonu sonucunda açığa çıkar. Bu reaksiyon ısısından sanayide büyük ölçüde faydalanılır.
Türleri
Sanayide kullanılan yakıtlar üç büyük gruba ayrılabilir:
Katı Yakıtlar
Doğal katı yakıtlar
Katı yakıtların en önemli olanları doğal katı yakıt olarak adlandırılan fosil kömürlerdir. Bu kömürler oluşum devirlerine göre; antrasit, taşkömürü, esmer kömür, linyit kömürü, turba sırasını takip eder. Bir de bunlardan farklı olan odun vardır. Sıvı ve gaz yakıtların giderek azalması sebebiyle biomass enerjisinin önemi giderek artmaktadır. Şeftali çekirdeği, Prina (Zeytinyağı posası), kayısı çekirdeği, badem kabukları, ceviz kabukları alternatif katı yakıt türlerindendir.
Suni katı yakıtlar
Doğal katı yakıtlardan elde edilen kok ve odun kömürüdür.
Sıvı Yakıtlar (Akaryakıtlar)
Ham petrol ile fosil kömürü katranından elde edilen maddelerdir. Kömürden elde ediliş maliyeti ham petrolden elde ediliş maliyetinden çok daha fazladır.
Doğal akaryakıtlar
Ham [petrolün damıtma ürünleridir.
Suni akaryakıtlar
Bunlar da elde edildiği kaynağa göre üç tiptir:
- Taşkömürü, linyit, odun ve bitüm ile asfaltın destilasyonundan elde edilen ürünler
- Ağır petrol fraksiyonlarının krakingi ile elde edilen ürünler
- Sentez yolu ile yapılan sıvı yakıtlar.
Gaz Yakıtlar
Fosil kömürlerinin destilasyon ürünü olan havagazı ve jeneratör gazı, petrol damıtma ürünü olan küçük moleküllü hidrokarbon karışımı yapısındaki gazlar, su gazı ve doğal yer gazlarıdır. Ayrıca hayvansal ve bitkisel kökenli atıklardan elde edilen biyogazdır. Gaz yakıtlar aynı zamanda yer altındaki fosil kalıntılarının gaza dönüşmesi sonucunda oluşur.
Ayrıca bakınız
Enerji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
Bilgi ekleyen: Hüseyin Uludağ