5 września jest 248. (w latach przestępnych 249.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 117 dni.
Święta Imieniny obchodzą : Bertyn , Budziboj , Dorota , Fereol , Herakles , Herkulan , Herkules, Justyna , Peregryn , Przyboj , Racisław , Racław , Racława , Rozwita , Stronisława , Teodor , Urban, Wiktoryn i Wiktoryna Indie – Dzień Nauczyciela Starożytny Rzym – początek święta Ludi Romani Wspomnienia i święta w Kościele katolickim [1] [2] obchodzą: Wydarzenia w Polsce Wydarzenia na świecie Bitwa pod Borodino (1812) na obrazie Nikołaja Siemienowicza Samokisza. Zobacz multimedia związane z tematem: 5 września
322 p.n.e. – Wojna lamijska : decydujące zwycięstwo wojsk macedońskich nad ateńskimi w bitwie pod Krannon. 1494 – Portugalia ratyfikowała traktat z Tordesillas dotyczący podziału stref wpływów w Nowym Świecie między nią a Hiszpanią . 1536 – Papież Paweł III erygował diecezję Cuzco w Peru . 1559 – Rozpoczęło się konklawe , które 25 grudnia wybrało na papieża Piusa IV w miejsce zmarłego Pawła IV. 1580 – I wojna polsko-rosyjska: po pięciodniowym oblężeniu wojska polsko-węgierskie zdobyły Wielkie Łuki . W trakcie rabowania palącej się twierdzy doszło do eksplozji prochowni, w wyniku której zginęło 200 Polaków i Węgrów oraz większość załogi moskiewskiej. 1661 – Został aresztowany prokurator generalny parlamentu i nadintendent finansów Nicolas Fouquet . 1666 – Zakończył się wielki pożar Londynu. 1697 – Wojna króla Wilhelma : zwycięstwo floty francuskiej nad angielską w bitwie w Zatoce Hudsona . 1698 – Car Rosji Piotr I Wielki wprowadził podatek od posiadania brody. 1699 – Louis Phélypeaux został kanclerzem Francji . 1723 – Cesarz Niemiec Karol VI Habsburg został koronowany na króla Czech . 1735 – W Wiedniu podpisano preliminaria pokojowe pomiędzy Francją a Austrią . 1774 – W Filadelfii w Pensylwanii zebrał się I Kongres Kontynentalny . 1781 – Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych : zwycięstwo floty francuskiej nad brytyjską w bitwie w Zatoce Chesapeake . 1793 – Obrączkowe zaćmienie Słońca widoczne nad Islandią , Danią , Polską, Ukrainą , Turcją , Azerbejdżanem , Iranem , Afganistanem , Pakistanem i Indiami . 1798 – Rewolucja irlandzka : zwycięstwo wojsk irlandzko-francuskich nad brytyjskimi w bitwie pod Collooney . 1807 – Kapitulacją Kopenhagi i przejęciem floty duńskiej przez Royal Navy zakończyła się kombinowana brytyjska operacja morsko-lądowa, połączona z bombardowaniem miasta (16 sierpnia -5 września). 1812 – Inwazja Napoleona na Rosję: rozpoczęła się bitwa pod Borodino . 1816 – Król Francji Ludwik XVIII rozwiązał Izbę Deputowanych, co oficjalnie zakończyło tzw. „biały terror” skierowany wobec osób podejrzanych o sympatie rewolucyjne lub bonapartystowskie. 1838 – Otwarto Centraal Museum w holenderskim Utrechcie . 1840 – W mediolańskiej La Scali odbyła się premiera opery komicznej Dzień panowania Giuseppe Verdiego . 1847 – Kitsos Dzawelas został premierem Grecji . 1862 – Wojna z Dakotami: zwycięstwo wojsk amerykańskich w bitwie pod Whitestone Hill . 1869 – Rozpoczęto budowę zamku Neuschwanstein w Bawarii . 1879 – Claude Monet namalował portret Camille na łożu śmierci , przedstawiający jego umierającą na raka żonę. 1891 – W Zagrzebiu uruchomiono pierwszą linię tramwaju konnego . 1895 – Papież Leon XIII ogłosił encyklikę Adiutricem . 1901 – Na ulice Sztokholmu wyjechały pierwsze tramwaje elektryczne . 1905 – W Portsmouth w amerykańskim stanie New Hampshire podpisano traktat pokojowy kończący wojnę rosyjsko-japońską . 1909 – Na Wybrzeżu Szkieletowym w północnej Namibii osiadł na mieliźnie niemiecki statek „Eduard Bohlen”, którego wrak znajduje się tam do dzisiaj. 1910 – Maria Skłodowska-Curie i André-Louis Debierne ogłosili odkrycie metody izolowania czystego radu z chlorku radu . 1914 – I wojna światowa : 1915 – Rozpoczęła się konferencja w Zimmerwaldzie w Szwajcarii z udziałem europejskich działaczy socjalistycznych, zarówno reprezentantów nurtu rewolucyjnego, jak i socjaldemokratów. 1916 : I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Dobriczem pomiędzy armią bułgarską a połączonymi wojskami rumuńsko-rosyjskimi. Premiera amerykańskiego filmu niemego Nietolerancja w reżyserii Davida W. Griffitha . 1917 – I wojna światowa: niemiecki okręt podwodny SM U-88 zatonął z nieznanych przyczyn niedaleko wybrzeży Holandii , w wyniku czego zginęła cała, 43-osobowa załoga. 1918 – W reakcji na nieudany zamach na Włodzimierza Lenina 30 sierpnia i równoległy, udany zamach w Piotrogrodzie na przewodniczącego tamtejszego Czeka Moisieja Urickiego , Rada Komisarzy Ludowych RFSRR wydała 4 i 5 września dekrety wprowadzające formalnie tzw. „czerwony terror ” i udzielejące Czeka nieograniczonych pełnomocnictw w tym zakresie. 1928 – Kosta Kotta został premierem Albanii . 1931 – Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej w Hadze odrzucił projekt unii celnej między Niemcami a Austrią. 1933 – Założono belgijski klub piłkarski KVC Westerlo . 1936 – Beryl Markham jako pierwsza kobieta przeleciała samotnie samolotem nad Oceanem Atlantyckim w trudniejszym kierunku zachodnim. 1938 – W Santiago de Chile doszło do nieudanej próby zamachu stanu podjętej przez członków Narodowosocjalistycznego Ruchu Chile . 1939 : 1940 – Gen. Ion Antonescu został premierem Rumunii . 1941 – Atak Niemiec na ZSRR : ok. 1500 Żydów zostało rozstrzelanych we wsi Pawołocz na Ukrainie przez oddział Einsatzgruppen . 1942 – II wojna światowa w Afryce : taktycznym zwycięstwem aliantów zakończyła się bitwa pod Alam Halfa . 1944 : 1945 : 1946 – Zacieśniono współpracę między amerykańską i brytyjską strefą okupacyjną Niemiec. 1948 : 1950 – Na japońskiej wyspie Honsiu utworzono Park Narodowy Bandai-Asahi . 1957 – Rewolucja kubańska : doszło do buntu w bazie morskiej Cienfuegos . W trakcie walk zginęło ok. 200 marynarzy, 600 cywilów i 100 żołnierzy wojsk rządowych. 1960 : 1961 – Prezydent USA John F. Kennedy zapowiedział wznowienie po 3 latach amerykańsko-radzieckiego moratorium testów broni atomowej . 1962 – Na jedną z głównych ulic miasta Manitowoc w stanie Wisconsin spadł ważący ponad 9 kg fragment radzieckiego satelity Korabl-Sputnik 1 . 1964 – Wystrzelono amerykańskiego satelitę geofizycznego OGO 1 . 1965 – Powstała Organizacja Bojowników Ludowych Iranu . 1969 – Premiera francusko-włoskiego thrillera psychologicznego Niech bestia zdycha w reżyserii Claude’a Chabrola . 1970 – Podczas treningu przed wyścigiem o Grand Prix Włoch zginął w wypadku Austriak Jochen Rindt z zespołu Lotus , ówczesny lider klasyfikacji generalnej i późniejszy jedyny pośmiertny mistrz świata Formuły 1 . 1972 – Masakra w Monachium : podczas XX Letnich Igrzysk Olimpijskich w Monachium palestyńska organizacja terrorystyczna „Czarny Wrzesień” wzięła w wiosce olimpijskiej 9 izraelskich sportowców jako zakładników. W czasie ataku zginęli stawiający opór napastnikom trener zapasów Mosze Weinberg i sztangista Josef Romano. 1974 – Ukazał się album Dancing Machine amerykańskiej grupy The Jackson 5 . 1975 : 1976 : 1977 : 1978 : 1980 – Otwarto najdłuższy wówczas na świecie Tunel drogowy Świętego Gotarda w Szwajcarii . 1983 – Zakończyła się misja STS-8 wahadłowca Challenger. 1984 – Zakończyła się pierwsza misja wahadłowca Discovery 1986 – Na lotnisku w Karaczi pakistańscy antyterroryści odbili uprowadzony przez członków Organizacji Abu Nidala samolot należący do Pan American World Airways Boeing 747 z 379 osobami na pokładzie. Z rąk terrorystów zginęło 20 pasażerów, a 120 zostało rannych. 1987 – Wojna czadyjsko-libijska : ponad 1000 osób zginęło w wyniku rajdu wojsk czadyjskich na libijską bazę lotniczą Maaten al-Sarra. 1989 – Rozpoczęła się misja załogowa statku Sojuz TM-8 na stację orbitalną Mir. 1991 – Rada Najwyższa ZSRR przyjęła przedstawiony przez Michaiła Gorbaczowa plan funkcjonowania państwa w okresie przejściowym. Utworzono Radę Państwa ZSRR, składającą się z prezydentów republik i Gorbaczowa. 1993 – W stolicy Somalii Mogadiszu zginęło w zasadzce 7 nigeryjskich żołnierzy sił pokojowych ONZ , 6 zostało rannych, a 1 porwany. 1995 – Francja przeprowadziła pierwszą z serii kontrowersyjnych prób jądrowych na atolu Mururoa . 1996 – Ramzi Yousef i dwóch innych islamskich ekstremistów zostało uznanych przez sąd w Nowym Jorku winnymi planowania zamachów na 12 amerykańskich samolotów pasażerskich. 1997 : 2000 – Tuvalu zostało członkiem ONZ . 2002 – W ręce greckiej policji oddał się Dimitris Koufodinas, odpowiedzialny za operacje terrorystyczne przeprowadzane przez marksistowską Organizację Rewolucyjną 17 listopada . 2004 – Na daczy zastępcy przewodniczącego Ukraińskiej Służby Bezpieczeństwa doszło do próby otrucia dioksyną kandydata opozycji w wyborach prezydenckich na Ukrainie Wiktora Juszczenki . 2005 : 2006 : 2008 – Nikaragua uznała niepodległość Abchazji i Osetii Południowej . 2010 – W Mołdawii odbyło się uznane za nieważne z powodu zbyt niskiej frekwencji referendum w sprawie bezpośredniego wyboru prezydenta . 2012 – Dżantörö Satybałdijew został premierem Kirgistanu . 2013 – Oumar Tatam Ly został premierem Mali . 2017 – Wojna domowa w Syrii : wspierane przez Rosjan wojska rządowe przerwały po trzech latach oblężenie miasta Dajr az-Zaur przez bojowników z Państwa Islamskiego . 2021 – Prezydent Gwinei Alpha Condé został obalony w wojskowym zamachu stanu kierowanym przez płka Mamady’ego Doumbouyę . 2008 – Sonda Rosetta przeleciała w odległości 800 km od planetoidy (2867) Šteins. Urodzili się 1187 – Ludwik VIII Lew , król Francji (zm. 1226 ) 1269 – Agnieszka Przemyślidka, królowa czeska (zm. 1296 ) 1319 – Piotr IV , król Aragonii (zm. 1387 ) 1451 – Izabela Neville , angielska arystokratka (zm. 1476 ) 1533 – Jacopo Zabarella , włoski filozof (zm. 1589 ) 1541 – Roberto de’ Nobili , włoski kardynał (zm. 1559 ) 1567 – Masamune Date , japoński samuraj (zm. 1636 ) 1568 – Tommaso Campanella , włoski filozof, teolog, poeta (zm. 1639 ) 1593 – Orazio Riminaldi, włoski malarz (zm. 1630 ) 1638 – Ludwik XIV , król Francji (zm. 1715 ) 1652 – (data chrztu) William Dampier , angielski żeglarz, odkrywca, przyrodnik, korsarz (zm. 1715 ) 1665 – Louis-Antoine Pardaillan de Gondrin , francuski arystokrata, dowódca wojskowy (zm. 1736 ) 1667 – Giovanni Gerolamo Saccheri , włoski jezuita, matematyk (zm. 1733 ) 1694 – František Václav Miča, czeski kompozytor (zm. 1744 ) 1695 – Carl Gustaf Tessin , szwedzki polityk (zm. 1770 ) 1701 – Johan Pieter Recxstoot , holenderski polityk (zm. 1756 ) 1703 – Tekla Róża Radziwiłłówna , polska i litewska księżna (zm. 1747 ) 1722 – Fryderyk Krystian Wettyn , elektor Saksonii (zm. 1763 ) 1725 – Jean-Étienne Montucla , francuski matematyk (zm. 1799 ) 1733 – Christoph Martin Wieland , niemiecki pisarz (zm. 1813 ) 1735 – Johann Christian Bach , niemiecki kompozytor (zm. 1782 ) 1744 – Michał Franciszek de la Gardette , francuski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1792 ) 1750 – Robert Fergusson, szkocki poeta (zm. 1774 ) 1765 – John Gaillard , amerykański polityk, senator (zm. 1826 ) 1771 – Karol Ludwik Habsburg , arcyksiążę austriacki, książę cieszyński , dowódca wojskowy (zm. 1847 ) 1774 – Caspar David Friedrich , niemiecki malarz (zm. 1840 ) 1785 – Antonín Marek , czeski prozaik, poeta, tłumacz (zm. 1877 ) 1788 – Jean-Pierre Abel-Rémusat , francuski lekarz, sinolog (zm. 1832 ) 1791 – Giacomo Meyerbeer , niemiecki kompozytor, dyrygent (zm. 1864 ) 1792 – Pierre-Armand Dufrénoy , francuski geolog, mineralog, inżynier górniczy (zm. 1857 ) 1795 – Étienne-Paschal Taché , kanadyjski polityk, premier prowincji Kanady (zm. 1865 ) 1802 – Modestino , włoski franciszkanin, błogosławiony (zm. 1854 ) 1805 – Ludwik Bartłomiej Brynk , polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy łucki i żytomierski , administrator diecezji kamienieckiej (zm. 1874 ) 1806 – Louis Juchault de Lamoricière , francuski generał, polityk (zm. 1865 ) 1808 – Ludwig Becker , niemiecki podróżnik, przyrodnik i artysta, od 1851 roku mieszkający w Australii (zm. 1861 ) 1810 – Cezary Plater , polski działacz niepodległościowy i emigracyjny, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1869 ) 1814 – Maurycy Kabat , polski prawnik (zm. 1890 ) 1816 – Charles Lasègue , francuski lekarz (zm. 1883 ) 1817 – Aleksiej Tołstoj, rosyjski pisarz (zm. 1875 ) 1827 – Goffredo Mameli , włoski patriota, prozaik, poeta, autor słów do hymnu Włoch (zm. 1849 ) 1829 : 1831 – Victorien Sardou , francuski dramaturg (zm. 1908 ) 1832 : 1834 – Salvador Casañas i Pagès , hiszpański duchowny katolicki, biskup Seo de Urgel i współksiążę episkopalny Andory , arcybiskup Barcelony , kardynał (zm. 1908 ) 1835 – Rasmus Malling-Hansen , duński teolog protestancki, nauczyciel, wynalazca (zm. 1890 ) 1840 – Wincenty Sękowski , polski duchowny katolicki, generał zakonu marianów (zm. 1911 ) 1843 – Józefina Gabriela Bonino , włoska zakonnica, błogosławiona (zm. 1906 ) 1845 : 1847 – Jesse James , amerykański bandyta, rewolwerowiec (zm. 1882 ) 1848 – Elia Millosevich , włoski astronom (zm. 1919 ) 1850 – Eugen Goldstein , niemiecki fizyk (zm. 1930 ) 1851 – Felix Boehmer , niemiecki prawnik, polityk, historiograf Pomorza (zm. 1920 ) 1856 – Thomas E. Watson , amerykański polityk, senator (zm. 1922 ) 1858 – Alexandru Vlahuță , rumuński poeta, prozaik (zm. 1919 ) 1860 – Karol Stefan Habsburg , austriacki arcyksiążę, admirał (zm. 1933 ) 1861 : 1867 – Amy Beach , amerykańska pianistka, kompozytorka (zm. 1944 ) 1868 – Maurice Caullery, francuski biolog, parazytolog (zm. 1958 ) 1869 : 1870 – Wołodymyr Sikewycz , ukraiński generał-chorąży, polityk (zm. 1952 ) 1871 – Friedrich Akel , estoński polityk, głowa państwa (zm. 1941 ) 1872 : 1873 – Roman Nitsch , polski lekarz, serolog, bakteriolog (zm. 1943 ) 1874 – Nap Lajoie , amerykański baseballista (zm. 1959 ) 1876 : 1877 – Hans Mayr, austriacki porucznik, architekt, inżynier (zm. 1918 ) 1880 : 1881 : 1884 – Jenő Serényi , węgierski taternik, alpinista, narciarz, prawnik (zm. 1915 ) 1885 – Désiré Defauw , amerykański dyrygent, skrzypek pochodzenia belgijskiego (zm. 1960 ) 1888 – Sarvepalli Radhakrishnan , indyjski filozof, dyplomata, polityk, prezydent Indii (zm. 1975 ) 1890 – Walter Weiss , niemiecki generał pułkownik (zm. 1967 ) 1891 – Pierre-Alfred Chappuis , szwajcarski hydrobiolog, entomolog, speleolog (zm. 1960 ) 1892 : 1896 : 1897 : 1898 – Stasys Lozoraitis , litewski dyplomata, polityk (zm. 1983 ) 1899 – Georg Leibbrandt , niemiecki polityk nazistowski (zm. 1982 ) 1900 : 1901 : 1902 : 1903 – Shikō Munakata , japoński drzeworytnik (zm. 1975 ) 1904 – Anders Lange , norweski dziennikarz, polityk (zm. 1974 ) 1905 – Arthur Koestler , brytyjski pisarz, dziennikarz, parapsycholog pochodzenia węgiersko-żydowskiego (zm. 1983 ) 1906 : 1907 – Otton Lipkowski , polski pedagog (zm. 1982 ) 1908 : 1909 – Hellmut Homberg , niemiecki inżynier budownictwa (zm. 1990 ) 1910 – Włodzimierz Głowacki , polski jachtowy kapitan żeglugi wielkiej, instruktor i działacz żeglarski, dziennikarz, pisarz (zm. 1995 ) 1912 : 1913 : 1914 : 1915 : 1916 – Allan Louisy , polityk z Saint Lucia , premier (zm. 2011 ) 1917 1918 : 1919 : 1920 : 1921 : 1922 : Mordechaj Gazit , izraelski dowódca wojskowy, dyplomata (zm. 2016 ) Zbigniew Mikołajewski, polski architekt (zm. 2008 ) 1923 : 1924 – Krystyna Moszumańska-Nazar , polska kompozytorka (zm. 2008 ) 1925 : 1926 : 1927 : 1928 : 1929 : 1930 : 1931 : Rik Boel , belgijski prawnik, samorządowiec, polityk, burmistrz Tienen , minister spraw wewnętrznych (zm. 2020 ) Wolfgang Demtröder , niemiecki fizyk Józef Klasa , polski polityk, dyplomata, poseł na Sejm i ambasador PRL (zm. 2023 ) Mosze Mizrachi, izraelski reżyser i scenarzysta filmowy (zm. 2018 ) Amnon Rubinstein , izraelski polityk, minister komunikacji, minister edukacji (zm. 2024 ) 1932 : 1933 – Francisco Javier Errázuriz Ossa , chilijski duchowny katolicki, arcybiskup Santiago , kardynał 1934 : Jurij Afanasjew , rosyjski historyk, polityk (zm. 2015 ) Paul Josef Cordes , niemiecki duchowny katolicki, kardynał (zm. 2024 ) Ronald Inglehart , amerykański politolog (zm. 2021 ) Zacarias Kamwenho , angolski duchowny katolicki, arcybiskup Lubango Zbigniew Korpolewski , polski prawnik, aktor, artysta estradowy (zm. 2018 ) Alejandro Sieveking , chilijski aktor, reżyser teatralny, pisarz (zm. 2020 ) 1935 : 1936 : 1937 : 1938 : John Ferguson Sr. , kanadyjski hokeista (zm. 2007 ) Zygmunt Hortmanowicz , polski lekarz, polityk, minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa Horst Hülß , niemiecki piłkarz, trener (zm. 2022 ) Piotr Lachert , polski kompozytor, pianista, poeta, pedagog (zm. 2018 ) 1939 : Stanisław Bąba , polski językoznawca, polonista, frazeolog (zm. 2014 ) William Devane , amerykański aktor Suren Harutiunian , ormiański polityk komunistyczny (zm. 2019 ) Mark Killilea, irlandzki polityk, eurodeputowany (zm. 2018 ) George Lazenby , australijski aktor Paul Nihill , brytyjski lekkoatleta, chodziarz (zm. 2020 ) Andrzej Polkowski, polski tłumacz, pisarz, archeolog (zm. 2019 ) Clay Regazzoni , szwajcarski kierowca wyścigowy (zm. 2006 ) 1940 : 1941 : 1942 : Werner Herzog , niemiecki reżyser filmowy, teatralny i operowy, scenarzysta i producent filmowy Francis Leroi , francuski aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy (zm. 2002 ) Eugeniusz Geno Małkowski , polski malarz (zm. 2016 ) Zdzisław Pruss , polski dziennikarz, poeta, satyryk Wacław Strykowski , polski pedagog, dydaktyk, profesor nauk humanistycznych (zm. 2024 ) Norbert Trelle , niemiecki duchowny katolicki, biskup Hildesheim Teresa Tuszyńska , polska modelka, aktorka (zm. 1997 ) 1943 : 1944 : 1945 : 1946 : Dennis Dugan , amerykański aktor, reżyser filmowy i telewizyjny Lech Feszler , polski polityk, samorządowiec, senator RP Stanisław Jaworski, polski operator filmowy (zm. 1983 ) Julius Keye , amerykański koszykarz (zm. 1984 ) Freddie Mercury , brytyjski muzyk, wokalista, autor tekstów, członek zespołu Queen (zm. 1991 ) Krzysztof Tyszkiewicz, polski scenograf, kostiumograf (zm. 2005 ) 1947 : Adam Biela , polski psycholog, polityk, poseł na Sejm, senator RP i eurodeputowany Domenico Caliandro , włoski duchowny katolicki, arcybiskup Brindisi -Ostuni Mel Collins , brytyjski saksofonista, flecista, kompozytor, członek zespołu King Crimson Jadwiga Damse , polska saneczkarka Jerzy Kędziora, polski rzeźbiarz, medalier Tommy Limby , szwedzki biegacz narciarski (zm. 2008 ) Buddy Miles , amerykański muzyk, członek zespołów: Electric Flag, The Buddy Miles Express i Band of Gypsys (zm. 2008 ) Jacek Müldner-Nieckowski , polski rzeźbiarz (zm. 2018 ) Peter Sichrovsky , austriacki pisarz, dziennikarz, polityk pochodzenia żydowskiego 1948 : 1949 : 1950 Máire Geoghegan-Quinn , irlandzka nauczycielka, polityk Anna Lechowicz , polska pedagog specjalny (zm. 2012 ) Piotr Mierzewski , polski lekarz, działacz opozycji antykomunistycznej, urzędnik państwowy, wiceminister zdrowia (zm. 2023 ) José Cayetano Parra Novo , gwatemalski duchowny katolicki, biskup pomocniczy Santiago de Guatemala Frank Riggs , amerykański polityk (zm. 2023 ) David Vunagi , salomiński polityk, gubernator generalny Wysp Salomona 1951 : Vilson Ahmeti , albański polityk, premier Albanii Paul Breitner , niemiecki piłkarz Michael Keaton , amerykański aktor Jurij Kowszow , rosyjski jeździec sportowy Jamie Oldaker , amerykański muzyk rockowy, perkusista, perkusjonista (zm. 2020 ) Lechosław Woźniczko, polski aktor, piosenkarz, kompozytor (zm. 1980 ) 1952 : 1953 : 1954 : 1955 : Elżbieta Adamiak, polska piosenkarka, gitarzystka, kompozytorka Marek Chłodnicki , polski archeolog Ewa Iżykowska , polska śpiewaczka operowa (sopran i mezzosopran) 1956 : 1957 : 1958 : 1959 : 1960 : Abdullah Abdullah , afgański polityk, premier Afganistanu Willie Gault , amerykański lekkoatleta, płotkarz Karita Mattila , fińska śpiewaczka operowa (sopran) Alicja Puszka , polska historyk (zm. 2019 ) Adam Rychliczek , polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP Maciej Szelachowski , polski reżyser filmów dokumentalnych 1961 : 1962 : 1963 : 1964 : 1965 : 1966 : Jessica Harmsen , brytyjska lekkoatletka, sprinterka Piotr Jedliński , polski polityk, samorządowiec, prezydent Koszalina Milinko Pantić , serbski piłkarz Marek Rojszyk , polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP Mariusz Szczygieł , polski dziennikarz, reportażysta, pisarz 1967 : Robert Kupiecki , polski politolog, dyplomata Kōichi Morishita , japoński lekkoatleta, długodystansowiec Matthias Sammer , niemiecki piłkarz, trener Piotr Sękowski , polski lekkoatleta, długodystansowiec (zm. 2004 ) Ski King , amerykański piosenkarz, muzyk, autor tekstów pochodzenia niemieckiego 1968 : 1969 : Jaume Collboni , hiszpański polityk, alkad Barcelony Sebastian Edathy , niemiecki polityk pochodzenia indyjskiego Patrice Guers , francuski basista, członek zespołu Rhapsody of Fire Vera Jürgens , niemiecka szachistka pochodzenia bułgarskiego Rúnar Kristinsson , islandzki piłkarz Leonardo Nascimento de Araújo , brazylijski piłkarz Tom Vaughan, brytyjski reżyser filmowy i telewizyjny Piotr Wypych , polski fotograf Dweezil Zappa , amerykański muzyk, kompozytor, wokalista 1970 : Addis Abebe , etiopski lekkoatleta, długodystansowiec Kim Hye-soo , południowokoreańska aktorka Steve Kmak , amerykański basista, członek zespołu Disturbed Liam Lynch , amerykański muzyk, lalkarz, reżyser Adam Mikołajewski, polski perkusista, członek zespołu Farben Lehre Ernesto Pérez , hiszpański judoka Maher Zdiri , tunezyjski piłkarz 1971 : 1972 : 1973 : Peter Bartoš , słowacki hokeista Serafin (Biełonożko), białoruski biskup prawosławny Paddy Considine , brytyjski aktor, reżyser i scenarzysta filmowy Daria Galant , polska pisarka, poetka, dramaturg, reżyserka Zuzana Kapráliková , słowacka aktorka Michał Korolko , polski prawnik, samorządowiec, wicemarszałek województwa kujawsko-pomorskiego Rose McGowan , amerykańska aktorka Corneliu Papură , rumuński piłkarz Heidi Tjugum , norweska piłkarka ręczna 1974 : 1975 : J.P. Calderon , amerykański siatkarz, model Michał Chorosiński , polski aktor Bartek Papierz , polski gitarzysta, muzyk sesyjny, producent muzyczny Sebastian Piekarek , polski gitarzysta, wokalista, kompozytor, członek zespołu IRA 1976 : 1977 : 1978 : 1979 : John Carew , norweski piłkarz pochodzenia gambijskiego Stacey Dales , kanadyjska koszykarka, komentatorka sportowa Juan Fuenmayor , wenezuelski piłkarz Anna Góra-Klauzińska , polska artystka fotograf Julien Lizeroux , francuski narciarz alpejski Agata Malesińska , polska pisarka, scenarzystka Aleksey Nikolayev , uzbecki piłkarz pochodzenia rosyjskiego Emelie Schepp , szwedzka pisarka Jana Thompson , amerykańska aktorka, modelka Andrij Zaporożec , ukraiński pediatra, piosenkarz 1980 : 1981 : 1982 : 1983 : 1984 : 1985 : 1986 : 1987 : 1988 : 1989 : Elena Delle Donne , amerykańska koszykarka Asley González , kubański judoka Katerina Graham , amerykańska aktorka, piosenkarka, producentka, tancerka, modelka Akiko Kohno , japońska siatkarka Grzegorz Sandomierski , polski piłkarz, bramkarz Craig Smith , amerykański hokeista José Ángel Valdés , hiszpański piłkarz Ben Youngs , angielski rugbysta 1990 : 1991 : 1992 : 1993 : 1994 : 1995 – Caroline Sunshine , amerykańska aktorka, piosenkarka, tancerka 1996 : 1997 : 1998 : 2000 : 2001 : 2002 : 2004 : Zmarli 75 , Han Mingdi , cesarz Chin (ur. 28 ) 590 – Autaris , król Longobardów (ur. ?) 1165 – Nijō , cesarz Japonii (ur. 1143 ) 1201 – Konstancja Bretońska , księżna Bretanii (ur. 1161 ) 1233 – Peregryn z Falerone , włoski prawnik, franciszkanin, błogosławiony (ur. ok. 1180 ) 1235 – Henryk I, książę Brabancji (ur. 1165 ) 1311 – Amadej Aba , węgierski możnowładca (ur. ok. 1240 ) 1340 – Gentile z Matelica , włoski franciszkanin, męczennik, błogosławiony (ur. 1290 ) 1439 – Jan I , książę opolski (ur. 1410 –13 ) 1481 – Jan I, książę Kleve (ur. 1419 ) 1505 – Raymond Pérault , francuski duchowny katolicki, biskup Gurk, kardynał (ur. 1435 ) 1548 – Katarzyna Parr , królowa Anglii , szósta żona Henryka VIII Tudora (ur. ok. 1512 ) 1569 – Bernardo Tasso , włoski poeta (ur. 1493 ) 1572 – Diego Espinosa Arévalo , hiszpański duchowny katolicki, biskup Sigüenzy , inkwizytor, kardynał (ur. 1502 ) 1581 – Małgorzata, księżniczka wołogoska, księżna sasko-lauenburska (ur. 1553 ) 1588 – Mikołaj Firlej, polski szlachcic, polityk (ur. ok. 1531 ) 1602 – Jan Sprengel , niemiecki pedagog, polityk, burmistrz Elbląga , burgrabia królewski (ur. 1517 ) 1629 – Domenico Allegri, włoski kompozytor (ur. 1585 ) 1631 – Andrzej Rudomina , polski jezuita, misjonarz (ur. 1596 ) 1648 – Atanazy Brzeski , białoruski mnich prawosławny, święty (ur. ok. 1597 ) 1665 – Krzysztof Franciszek Sapieha , polski pułkownik (ur. 1623 ) 1727 – Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna , elektorowa Saksonii , niekoronowana królowa Polski (ur. 1671 ) 1734 – Nicolas Bernier , francuski kompozytor (ur. 1664 ) 1759 – Laurids Lauridsen Thurah , duński architekt (ur. 1706 ) 1797 – Krzysztof Hilary Szembek , polski duchowny katolicki, biskup płocki (ur. 1722 ) 1803 : 1807 – Johann Christian Ruberg , niemiecki wynalazca w dziedzinie metalurgii (ur. 1746 ) 1812 – Girolamo della Porta , włoski kardynał (ur. 1746 ) 1814 – Gabriel Gottfried Bredow , niemiecki pedagog (ur. 1773 ) 1824 – Józef Lemański , polski szlachcic, oficer (ur. 1741 ) 1829 : 1831 – Juliusz Kolberg , polski kartograf, geodeta pochodzenia niemieckiego (ur. 1776 ) 1836 : 1837 : 1838 : 1846 – Charles Metcalfe , brytyjski administrator kolonialny (ur. 1785 ) 1848 : 1852 – Ignatz Adler , niemiecki organista, wiolonczelista, dyrygent (ur. 1783 ) 1853 – George Poindexter , amerykański polityk (ur. 1779 ) 1857 – Auguste Comte , francuski filozof (ur. 1798 ) 1858 – Amelia Załuska , polska kompozytorka, malarka, poetka (ur. 1805 ) 1865 – Hannah Flagg Gould , amerykańska poetka, pisarka (ur. 1789 ) 1867 – Wilhelm Heski , landgraf Hesji-Kassel (ur. 1787 ) 1871 – Josef Gaisberger , austriacki historyk, archeolog, numizmatyk (ur. 1792 ) 1876 – Manuel Blanco Encalada , chilijski admirał, polityk, prezydent Chile (ur. 1790 ) 1877 – Szalony Koń , wódz Oglalów (ur. 1849 ) 1879 – Camille Doncieux , Francuzka, pierwsza żona Claude’a Moneta (ur. 1847 ) 1885 – Zuo Zongtang , chiński wojskowy, polityk (ur. 1812 ) 1889 – Louis-Victor Sicotte , kabadyjski prawnik, polityk (ur. 1812 ) 1894 – Augusta Webster , brytyjska poetka, eseistka, tłumaczka, feministka (ur. 1837 ) 1895 – Wincenty Jabłoński, polski botanik, entomolog, pedagog (ur. 1824 ) 1896 – Ludwik Spiess , polski farmaceuta, przemysłowiec (ur. 1820 ) 1901 – Ignacij Klemenčič , słoweński fizyk, wykładowca akademicki (ur. 1853 ) 1902 – Rudolf Virchow , niemiecki patolog, antropolog, higienista (ur. 1821 ) 1906 – Ludwig Boltzmann , austriacki fizyk, wykładowca akademicki (ur. 1844 ) 1908 – Władysław Pilat , polski ekonomista, socjolog, wykładowca akademicki (ur. 1857 ) 1910 – Atanazy (Parchomowicz), rosyjski biskup prawosławny pochodzenia ukraińskiego (ur. 1828 ) 1911 : 1914 – Charles Péguy , francuski poeta, dramaturg, publicysta (ur. 1873 ) 1915 – Stanisław Witkiewicz , polski pisarz, malarz, filozof, teoretyk sztuki (ur. 1851 ) 1917 : 1918 : 1919 – Wasilij Czapajew , radziecki dowódca wojskowy (ur. 1887 ) 1920 : 1921 : 1922 – Sarah Lockwood Winchester , amerykańska milionerka, okultystka (ur. 1839 ) 1924 – Jan Waygart , polski podpułkownik rezerwy taborów, prawnik, urzędnik ministerialny (ur. 1870 ) 1925 – Bogusław Komornicki , polski porucznik piechoty (ur. 1901 ) 1926 – Karl Harrer , niemiecki dziennikarz sportowy, polityk (ur. 1890 ) 1927 : 1930 : 1931 – John Thomson , szkocki piłkarz, bramkarz (ur. 1909 ) 1933 : 1934 – Joop ter Beek , holenderski piłkarz (ur. 1901 ) 1936 – Augustin Bistrzycki , szwajcarski chemik pochodzenia polskiego (ur. 1862 ) 1937 – David Hendricks Bergey , amerykański bakteriolog (ur. 1860 ) 1939 – Polegli w kampanii wrześniowej : 1940 – Arnold Bolland , polski chemik, wykładowca akademicki (ur. 1881 ) 1941 : 1942 : Wasyl Bandera , ukraiński działacz niepodległościowy, nacjonalista (ur. 1915 ) Jan Matuszek, polski instruktor harcerski, działacz konspiracji antyhitlerowskiej (ur. 1917 ) 1943 – Aleš Hrdlička , czeski antropolog fizyczny, patolog (ur. 1869 ) 1944 – Polegli w powstaniu warszawskim : 1944 : 1948 – Zenón Díaz , argentyński piłkarz (ur. 1880 ) 1949 – Ludwik Więcław , polski porucznik, uczestnik podziemia antykomunistycznego (ur. 1908 ) 1950 – Edmund Bartłomiejczyk , polski artysta grafik, wykładowca akademicki (ur. 1885 ) 1951 – Milica Czarnogórska , księżniczka czarnogórska, wielka księżna Rosji (ur. 1866 ) 1953 : 1954 – Henry Folland , brytyjski konstruktor i przedsiębiorca lotniczy (ur. 1889 ) 1959 : 1960 – Ivan Horváth , słowacki pisarz (ur. 1904 ) 1963 : 1964 – Elizabeth Gurley Flynn , amerykańska działaczka związkowa, feministka (ur. 1890 ) 1965 : 1966 : Dezső Lauber , węgierski wszechstronny sportowiec, działacz sportowy, architekt pochodzenia żydowskiego (ur. 1879 ) Józef Staszewski , polski geograf, historyk geografii, wykładowca akademicki (ur. 1887 ) 1967 – Władimir Romanowski , radziecki generał pułkownik (ur. 1896 ) 1970 : 1971 : 1972 : 1973 : 1974 – Bronisław Wieczorkiewicz , polski językoznawca, polonista, wykładowca akademicki (ur. 1904 ) 1975 : 1976 – Wanda Pełczyńska , polska działaczka społeczna, publicystka, polityk, poseł na Sejm RP (ur. 1894 ) 1977 : 1978 – Nikodem (Rotow), rosyjski duchowny prawosławny, metropolita leningradzki i nowogrodzki (ur. 1929 ) 1979 – Alberto di Jorio , włoski kardynał (ur. 1884 ) 1982 : Douglas Bader , brytyjski pilot wojskowy, as myśliwski (ur. 1910 ) Janusz Obidowicz, polski aktor, reżyser (ur. 1912 ) 1985 : 1988 – Gert Fröbe , niemiecki aktor (ur. 1913 ) 1990 : 1992 : 1993 – Julian Siemionow , rosyjski pisarz (ur. 1931 ) 1994 : 1995 – Karl Warner , amerykański lekkoatleta, sprinter (ur. 1908 ) 1997 : Czesław Bąbiński , polski chemik, polityk, minister budownictwa przemysłowego (ur. 1915 ) Poul Møller , duński polityk (zm. 1919 ) Matka Teresa z Kalkuty , albańska zakonnica, misjonarka, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla , święta (ur. 1910 ) Georg Solti , węgiersko-brytyjski dyrygent, pianista pochodzenia żydowskiego (ur. 1912 ) 1998 : 1999 : Ivor Roberts, brytyjski aktor, lektor (ur. 1925 ) Zdzisław Szymański, polski fizyk teoretyczny (ur. 1926 ) 2000 : 2002 – David Todd Wilkinson , amerykański kosmolog (ur. 1935 ) 2003 : 2004 – Pedro Listur , urugwajski lekkoatleta, skoczek wzwyż (ur. 1922 ) 2005 – Heinz Melkus , niemiecki kierowca wyścigowy, konstruktor samochodów wyścigowych (ur. 1928 ) 2007 : 2008 : 2009 : 2010 – Shōya Tomizawa , japoński motocyklista wyścigowy (ur. 1990 ) 2011 : 2012 : 2013 – Rochus Misch , niemiecki sierżant SS , inżynier (ur. 1917 ) 2014 – Krzysztof Wilkus , polski organista, kompozytor, pedagog (ur. 1947 ) 2015 : 2016 : 2017 : 2018 : 2019 : 2020 : 2021 : 2022 : 2023 : Albert Azarian , ormiański gimnastyk sportowy (ur. 1929 ) Adam Exner , kanadyjski duchowny katolicki, arcybiskup Vancouver (ur. 1928 ) Molly Holzschlag , amerykańska informatyk, programistka, pisarka (ur. 1963 ) Teresa Stanek, polska działaczka kombatancka i samorządowa, porucznik WP, uczestniczka powstania warszawskiego (ur. 1929 ) Ivan Šuker , chorwacki ekonomista, polityk, wicepremier, minister finansów (ur. 1957 ) Przypisy ↑ Chronologiczny spis informacji o świętych i błogosławionych. na brewiarz.katolik.pl ↑ Żywoty Świętych. [dostęp 2010-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-12)]. ↑ KOMUNIKAT IV SESJI KAPITUŁY GENERALNEJ KOŚCIOŁA STAROKATOLICKIEGO MARIAWITÓW. . mariawita.pl. [dostęp 2023-09-07]. (pol. ) .